Jan van den Brink, surrealist

Surrealist Jan van den Brink was een getalenteerd kunstschilder met de gave om zijn schilderijen te voorzien van een gezonde dosis humor. Dat komt ook terug in humoristische woordspelingen van de titels van zijn surrealistische schilderijen.

Jan was geboren op 28 december 1939 in Zwolle en groeide op in Groningen, Assen, Zaandam en Enschede. 

Hij studeerde eerst bouwkunde in Alkmaar en Amsterdam en vervolgens voor architect aan de Academie voor Bouwkunst. Hij werkte vervolgens jarenlang als succesvolle architect en ontwierp prachtige huizen en soms een bedrijfsgebouw.

 

Schilderde 75 jaar lang...

Zijn passie voor het schilderen zat er al vroeg in. Hij ging op 5-jarige leeftijd al samen met een oom, die ook schilderde, met een potje water en waterverf in het bos schilderen. Als men vroeg hoelang hij al schilderde, dan zei hij “ongeveer 75 jaar…”.

Zijn eerste olieverfschilderijen maakte hij toen hij 18 jaar was. Foto’s van schilderijen van voor 1960 heeft hij niet meer, wel van zijn tekeningen en aquarellen. Als schilder was hij autodidact, dus hij volgde daarvoor geen speciale opleiding. Jan tekende veel en verdiepte zich in verschillende schildertechnieken. Dat kwam hem natuurlijk ook van pas als architect.

Door veel verhuizingen in zijn jeugd zijn veel tekeningen en aquarellen verdwenen, maar tegelijk met zijn architectuurstudie begon hij weer meer te schilderen in de natuur en in steden, als daar tijd voor was.

Begin jaren ‘80 woonde hij op een boerderij in een Twents dorpje, waar hij voor de buren (allemaal agrariërs) hun boerderijen schilderde op toen nog bestaande melkbussen. In die tijd waren watermolens uit het Twentse landschap ook geliefde onderwerpen voor zijn schilderijen.

Jan schilderde voor de kunstuitleen in Enschede zelfs enige tijd abstracte schilderijen. Voor particuliere opdrachtgevers, die door hem een huis lieten ontwerpen, maakte hij als cadeau een toepasselijk schilderij voor hun huis.

Vrij werk

Jan schilderde wat hij leuk vond, niet in opdracht, hoewel soms toch, maar hij wilde vrij zijn in zijn werk. Schilderen was een uitdaging die hem bijna dwong om dingen te maken, dat had hij als architect ook, iets maken waar mensen blij van worden.

Zijn manier van schilderen was hoofdzakelijk surrealistisch en soms realistisch. In zijn schilderijen zijn vaak architectuur-achtige bouwsels te zien met onmogelijke figuren, waarbij toeschouwers vaak een link zien met Escher. De toeschouwer ontdekt bij goed observeren steeds iets nieuws.

De laatste 30 jaar was zijn stijl voornamelijk surrealistisch. Zijn schilderijen ontstonden meestal door het kiezen van een onderwerp of belangrijke gebeurtenis. Bijvoorbeeld het schilderij “Eurocrisis Griekenland”. De discuswerper gooit met een euro in plaats van met de discus. Of de kroning van Willem Alexander tot koning. In een gebouw staan op een tegelvloer met schaakbordmotief schaakstukken, de koning en de koningin. Probeer er maar eens een beeld bij voor te stellen...

Humor kan je redden...

Indrukken van verre reizen worden soms verwerkt in zijn schilderijen, evenals historische feiten en gebouwen. Jan wilde graag met humor iets uitdrukken van wat er zich afspeelt in deze vaak dwaze wereld. Een schilderij met een grap was bijvoorbeeld “Een nest zebra’s”. Tijdens een expositie zie een wat oudere dame tegen hem: “Hoe kun je nou een nest met zebra’s schilderen...?”

Het schilderij met de titel “Koe voor landschap” is ook een mooi voorbeeld. De titel zegt alles…

En wat te denken van “Droog weer…”

 

Humor kan je redden was zijn devies!

Verre reizen

Tijdens één van zijn verre reizen werd Jan aangetrokken door Angkor Wat, een tempelcomplex in Cambodja. Hij wist dit op zijn geheel eigen wijze vast te leggen op het doek met een fraaie spiegeling in het water. Een indrukwekkend schilderij waarin je zijn achtergrond als architect weer terug ziet komen.

Zijn alom bekende pilaren staan vaak in een onmogelijke positie, is het gezichtsbedrog of wilde Jan de kijker op het verkeerde been zetten?

Werkwijze

Bij het maken van een schilderij ging Jan als volgt te werk: Eerst bracht hij een laag lichte oker aan op de grondlaag van gesso. Daarna tekende hij met inkt de onderwerpen op het doek. Dan werden de schaduwen en donkere partijen geschilderd en het schilderij verder opgebouwd, alles in olieverf. Grote schilderijen waren soms pas na 2 maanden klaar. Jan werkte meestal tegelijk aan twee of drie schilderijen.

Museum

Tegenwoordig hangen een aantal van zijn schilderijen permanent in Museum Thijnhof in Coevorden. Dat was voor Jan een mooi hoogtepunt uit zijn lange schilderscarriere. Met regelmaat was hij daar als vrijwilliger aanwezig en gaf hij met veel plezier rondleidingen. Hij genoot van het contact met bezoekers en andere kunstenaars, die in het museum exposeren.

Als Jan aan de bezoekers vertelde over de achtergrond van een schilderij kwam men vaak tot ontdekkingen in de compositie welke in eerste instantie niet was opgemerkt. Soms schilderde Jan een omgekeerde piramide op een tegelvloer of een trap naar beneden. Pilaren zijn soms voorzien van een ‘doorkijkje’ of lijken scheef te staan. Is het gezichtsbedrog of toch niet?

Exposities

Schilderijen van Jan van den Brink zijn verkocht aan liefhebbers in binnen- en buitenland. Hij exposeerde o.a. in Neuenhaus (Dld), Tongeren (B), Kasteel ARCEN (l), Amsterdam, Groningen, Borne, Coevorden, Emmen, Enschede, Hoorn, Maastricht, Noordwijk en Scheveningen.

Galerie ArtBoutique is trots op de al meer dan 18 jaar durende plezierige samenwerking met Jan van den Brink. In die periode vonden al veel schilderijen hun weg naar nieuwe enthousiaste eigenaren.

Overleden

Helaas is Jan van den Brink op 24 december 2020 overleden. Hij leeft voort in zijn schilderijen...